با توجه به جدیدترین آماری که وزارت صنعت، معدن و تجارت از هفت ماه ابتدایی امسال منتشر کرده است شرکت های خودروسازی بخش خصوصی با افت ۷۰ درصدی تیراژ مواجه شده اند. در آمار وزارت صمت، نام ۱۰ شرکت به‌عنوان خودروسازان خصوصی منتشر شده که در این بین، هفت شرکت هیچ تولیدی در مهر امسال نداشته‌اند. با این حساب، عملا ۷۰ درصد بخش خصوصی صنعت خودروسازی کشور تعطیل شده و سه شرکت دیگر نیز با تیراژی بسیار اندک فعال باقی مانده‌اند.
در ابتدای تحریم ها تولیدات بخش خصوصی با افت مواجه شد اما هرگز متوقف نشد حال اما رفته رفته با قطع ارتباط کامل شرکتهای خارجی بیشتر کارخانه های بخش خصوصی صنعت خودروسازی به حالت تعطیل درآمده است گفته می شود خودروسازان چینی نیز چندان از شرایط فعلی راضی نبوده و از ترک بازار ایران گله‌مندند.
علت چرایی تنها ماندن بخش خصوصی صنعت خودروسازی به اعمال مجدد تحریم ها باز می گردد. بیشتر شرکتهای خارجی بخش خصوصی صنعت خودروسازی کشورمان را ترک کرده یا فعالیت خود را به حداقل رسانده اند. خودروسازان چینی در شرایط فعلی ترجیح می دهند برعکس گذشته کشور را ترک کنند و ریسک حضور را نپذیرند. البته در بخش خصوصی شرکتهای ژاپنی و کره‌ای نیز حضور دارند که تیراژ تولید آنها بسیار پایین‌تر از چینی هاست.
تا قبل از تحریم خودروسازی در نیمه تابستان ۹۷، خودروسازان چینی توانسته بودند سهمی نزدیک به ۲۰ درصد را از بازار ایران برای خود دست و پا کنند و اگر مانع تحریم سر راه آنها سبز نمی‌شد، سهم شان بالاتر نیز می‌رفت.
نکته دیگری که باید به آن توجه کرد کم‌توجهی به داخلی سازی قطعات در بخش خصوصی به خصوص در حوزه فعالیت خودروسازان چینی است. در سال‌های اخیر اقدامات خاصی برای داخلی سازی قطعات خودروهای تولیدی بخش خصوصی صورت نپذیرفته و از همین رو این بخش وابستگی زیادی به قطعات خارجی دارد. داخل سازی قطعات خودرو های چینی و مونتاژی هرگز از ۴۰ درصدی تجاوز نکرده است ۴۰ درصدی که تازه بیشتر آن را رنگ و مونتاژ قطعات ساده تشکیل می دهد. بسیاری معتقدند که اگر وزارت صنعت و شرکتهای داخلی بخش خصوصی فشار بیشتری برای داخلی سازی قطعات به شرکت های چینی وارد می کردند حال بخش خصوصی صنعت خودروسازی کشور وضعیت به مراتب مطلوب تری داشت.
در بین خودروسازان بخش‌خصوصی اما بیشترین تیراژ طی هفت ماه امسال به کرمان موتور تعلق گرفته است. بنابر آمار اعلامی، این شرکت تا پایان مهر ماه امسال ۹ هزار و ۸۰۸ دستگاه انواع محصولات سواری را مونتاژ کرده تا در مقایسه با هفت ماه سال گذشته، ۶۳ درصد افت تیراژ را تجربه کند. این شرکت همچنین در مهر امسال یک هزار و ۱۸۵ دستگاه تیراژ داشته تا جزو معدود شرکتهای بخش خصوصی باشد که حداقل تا پایان مهر هنوز فعال بوده است.
دیگر خودروساز بخش خصوصی یعنی گروه بهمن طی هفت ماه امسال هزار و ۲۲۰ دستگاه محصول را به تولید رسانده و این در حالی است که نام هاوال و بسترن نیز در جمع تولیدات این شرکت دیده می‌شود. با این حال اما گروه بهمن در مقایسه با هفت ماه سال گذشته افتی ۸۰ درصدی را به خود می‌بیند.
از گروه بهمن بگذریم و به سراغ مدیران خودرو برویم. بنابر آمار موجود، این شرکت در مهر امسال هیچ تولیدی نداشته است. مدیران خودرو اما تا پایان مهر، ۲هزار و ۷۵۱ دستگاه انواع محصولات سواری را تولید کرده تا نسبت به هفت ماه سال گذشته، ۳/ ۹۱ درصد افت کند. در بین محصولات این شرکت، آریزو۵ بیشترین تیراژ را داشته و کمترین عدد تولید نیز نصیب ام‌وی ام ۳۱۵ شده است.
صنعت خودرو آذربایجان که به مونتاژ محصولات ام‌جی چین مشغول بود، در مهر ماه تعطیل بوده و هیچ تولیدی نداشته است. این شرکت تنها ۱۳۵ دستگاه تیراژ در هفت ماه امسال داشته که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته افت ۹۶ درصدی را نشان می‌دهد. از کارمانیا دیگر خودروساز بخش خصوصی نیز خبر می‌رسد این شرکت در هفت ماه امسال و نسبت به مدت مشابه سال گذشته، با افت ۹۰ درصدی مواجه شده و تیراژی تنها ۷۹ دستگاهی داشته است. کارمانیا که محصولات BYD چین را در ایران مونتاژ می‌کرد، در مهر امسال هیچ تولیدی نداشته و به نظر می‌رسد BYD ایران را ترک کرده است. بنابر آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت، دیگر شرکت بخش خصوصی به نام خودروسازان بم در هفت ماه امسال تیراژی ۳۲۰ دستگاهی را از خود به جا گذاشته است. با توجه به این رقم، خودروسازان‌بم در مقایسه با بازه زمانی مشابه سال گذشته، ۷۷ درصد افت تولید را به خود می‌بیند. این شرکت یک محصول از جیلی چین را مونتاژ می‌کند و در مهر ماه تنها ۵۸ دستگاه تیراژ داشته است.
از بم که بگذریم، دیگر خودروساز بخش خصوصی به نام ریگان خودرو نیز توانسته در هفت ماه امسال تیراژی ۳۹۸ دستگاهی را از خود به جا بگذارد. این شرکت محصولی به نام کوپا مونتاژ می‌کند که به یکی از زیرمجموعه‌های زوتی چین تعلق دارد. ریگان خودرو در مهر امسال هیچ تولیدی نداشته است. از سوی دیگر، سازه‌های خودرو دیار نیز که محصولی به نام سابرینا متعلق به گریت وال چین را مونتاژ می‌کرد، طی هفت ماه امسال ۱۶۷ دستگاه تیراژ داشته است. این شرکت در مهر امسال هیچ محصولی را به تولید نرسانده است. در نهایت دو شرکت عظیم خودرو و سرمایه‌گذاری بایک نیز فعالیتی در مهر امسال نداشته‌اند، اما در هفت ماه سال، اولی ۴۴ دستگاه و دومی ۶۵ دستگاه محصول به تولید رسانده است.
